23 de febrero de 2025

Rosalía de Castro

Alborada

I

Vete no-
che-vete huyen-
do-Vente auro-
ra-vente abrien-
do-con tu ros-
tro-que sonrien-
do-¡¡a la sombra espanta!!

¡Canta,
pajarillo can-
ta-de ramita en ra-
ma-que el sol se levan-
ta-por el monte ver-
de-por el verde mon-
te-alegrando hier-
bas-alegrando fuen-
tes!

¡Canta, pajarillo alegre,
canta!
Canta porque el maíz medre.
¡Canta!
Canta porque la luz te escuche.
¡Canta!
Canta, que la noche huye.

Noche oscura
pronto llega,
y muy dura
con su manto
de tristura,
con hechizos
y temores,
agorera
de dolores,
con ternura
de pesares,
protectora
en todo mal,
¡sal!

que la aurora
el cielo dora
de arreboles
que enamora,
con semblante
de oro y plata
y teñido
de escarlata,
con vestidos
de diamante
que le borda
el sol amante
entre ondas
de cristal.

¡Sal!
Señora en todo mal,
que el sol
ya brilla
en las conchas del arenal,
que la luz
del día
viste a la tierra de alegría,
que el sol
derrite con amor la escarcha fría.


II

Blanca auro-
ra-ven llegan-
do-y a las puer-
tas-ve llaman-
do-a los que duer-
men-esperan-
do-¡tu fulgor!

Color
de alba hermosa
les extiende
en los vidrios
cariñosa,
donde el sol
también suspende,
cando allá
al mar se tiende
de fugaz
gran llamarada,
después leve,
apagada;
triste, vago
resplandor.

Cantor
de los aires,
pajarillo alegre,
canta,
canta porque el maíz medre.
Cantor
de la aurora,
alegre enamorado,
a las niñas dile
que ya sale el sol dorado;

que el gaitero,
bien lavado,
bien vestido,
bien peinado,
de su gaita
acompañado
¡a la puerta está
ya!

explicando
que te explica,
y repica,
que repica
en la alborada
bien amada
de las niñas
cantaderas,
bailadoras,
bullidoras;
de las viejas
jaraneras,
que bien saben
callejear.

¡Arriba
todas, muchachitas del lugar!
que el sol
con la aurora ya os viene a despertar.
¡Arriba!
¡Arriba, alocada mocedad!
que vo-
cearemos-cantaremos ¡¡alalás!!


Nota de la autora: «La mayor dificultad que hallé al escribir esta Alborada fue mi deseo de que saliera en un todo acompasada con la música. Lo logré, pero fue a costa de la poesía; no podía ser de otro modo cuando se da con un aire tan extraño y es tan difícil acomodarle letra alguna».
Rosalía de Castro. Alborada (letrasgalegas.org)
Alborada de Rosalía [de] Castro. Partitura (consellodacultura.gal, pdf)
Daniel Bellón. Alborada de Rosalía (youtube.com)

Trad. E. Gutiérrez Miranda 2025


                    ∼

Alborada

I

Vaite noi-
te-vai fuxin-
do-Vente auro-
ra-vente abrin-
do-co teu ros-
tro-que sorrin-
do-¡¡¡a sombra espanta!!!

¡Canta,
paxariño can-
ta-de ponliña en pon-
la-que o sol se levan-
ta-polo monte ver-
de-polo verde mon-
te-alegrando as her-
bas-alegrando as fon-
tes!…

¡Canta, paxariño alegre,
canta!
Canta porque o millo medre.
¡Canta!
Canta porque a luz te escoite.
¡Canta!
Canta que fuxeu a noite.

Noite escura
logo ven,
e moito dura
co seu manto
de tristura,
con meigallos
e temores,
agoreira
de dolores,
agarimo
de pesares,
cubridora
en todo mal,
¡sal!…

Que a auroriña
o ceu colora
cuns arbores
que namora,
cun sembrante
de ouro e prata
teñidiño
de escalrata.
Cuns vestidos
de diamante
que lle borda
o sol amante
antre as ondas
de cristal.

¡Sal!
Señora en todo mal,
que o sol
xa brila
nas cunchiñas do areal,
que a luz
do día
viste a terra de alegría,
que o sol
derrete con amor a escarcha fría.


II

Branca auro-
ra-ven chegan-
do-i ás porti-
ñas-vai chaman-
do-dos que dor-
men-esperan-
do-¡o teu folgor!…

Cor…
de alba hermosa
lles estende
nos vidriños
cariñosa,
donde o sol
tamén suspende,
cando aló
no mar se tende
de fogax
larada viva,
dempois leve,
fuxitiva,
triste, vago
resprandor.

Cantor
dos aires,
paxariño alegre,
canta,
canta porque o millo medre.
Cantor
da aurora,
alegre namorado,
ás meniñas dille
que xa sal o sol dourado;

que o gaiteiro,
ben lavado,
ben vestido,
ben peitado,
da gaitiña
acompañado
¡á porta está!…
Xa!…

Se espricando
que te esprica,
repinica,
repinica
na alborada
ben amada
das meniñas
cantadeiras,
bailadoras,
rebuldeiras;
das velliñas
alegriñas,
das que saben
ben ruar.

¡Arriba
todas, rapaciñas do lugar!,
que o sol
i a aurora xa vos vén a dispertar.
¡Arriba!
¡Arriba, toleirona mocidad!,
que atru-
xaremos-cantaremos o ¡¡¡ala…lá!!!…


☛ PyoZ ☚